École normale supérieure (hay còn gọi là Normale sup’, Ulm, ENS Paris hoặc ENS) là một trong những Grande École danh giá nhất và có quy trình tuyển sinh khắt khe nhất ở Pháp. Trường là Grande École duy nhất có khoa nghiên cứu về tất cả các ngành khoa học tự nhiên, xã hội, con người. Chỉ hơn 200 năm tuổi nhưng ENS đã đạt được những thành tựu, tiếng vang mà bất cứ ngôi trường đại học nghiên cứu nào cũng mơ ước.
Ý tưởng thành lập nên ENS được thai nghén trong suốt cuộc Cách mạng Pháp, nhằm đào tạo nên lực lượng giáo sư theo tinh thần phản biện và các giá trị thế tục của Thời đại Khai sáng. Dần dần, trường trở thành nơi dành cho một bộ phận nhỏ sinh viên Pháp ưu tú theo học với mục tiêu làm việc cho chính phủ và các đơn vị học thuật.
Điều này cũng làm sáng tỏ tên gọi của trường. Không như nhiều người lầm tưởng ‘normale’ trên tên gọi École normale supérieure mang nghĩa ‘bình thường’ và có gì đó đối nghịch với tầm vóc của ENS, nó mang hàm ý đây là nơi giảng dạy các ‘norm’ – kiến thức quy chuẩn được xã hội chấp nhận – để sinh viên trường có đươc nền tảng kiến thức vững chắc, trở thành những nhà giáo trung học ưu tú. Đó cũng chính là lý do mà tên gọi tiếng Việt của trường là Trường Sư phạm Paris.
Tinh thần đề cao tri thức và sự ưu tú của ENS còn được thể hiện qua biểu tượng của trường xuất hiện ở cổng vào tòa nhà chính và ở logo. Hình ảnh khăc họa hai người phụ nữ tượng trưng cho nghệ thuật và khoa học ngồi đọc sách, tựa lưng vào hai bên khung cửa. Phía trên có huy hiệu hình nữ thần Minerva là hiện thân của sự thông thái, hoặc số 1794 năm thành lập của ENS.
Để được ENS nhận học không phải là điều đơn giản. Không như ở các trường khác học sinh tốt nghiệp trung học xong là có thể nộp hồ sơ ứng tuyển ngay lập tức và tham dự kì thi đầu vào nếu có, ở ENS sinh viên phải theo học 1 lớp học chuẩn bị/classe prépa 2 năm, sau đó trải qua một kỳ thi nói và viết. Kỳ thi này vô cùng khốc liệt và có tỉ lệ chọi rất cao. Ở bậc Thạc sĩ và Tiến sĩ, ứng viên được đánh giá dựa trên thành tích học tập và kết quả phỏng vấn. Mỗi năm trường chỉ nhận thêm 2400 sinh viên mới.
Sinh viên theo học tại ENS được xem là công chức đang trong thời gian học tập và hưởng lương mỗi tháng khoảng €1350 từ Nhà nước. Bù lại, các sinh viên này phải cam kết làm việc cho Nhà nước trong một khoảng thời gian nhất định sau khi tốt nghiệp.
Về khối ngành Nghệ thuật, trường có các khoa
• Kinh tế học
• Lịch sử
• Lịch sử và các loại hình nghệ thuật
• Triết học
• Khoa học xã hội
• Nghiên cứu cổ đại Hy-La
• Địa lý và Vùng
• Văn học và Ngôn ngữ
• Không gian văn hóa và ngôn ngữ nước ngoài
Về khối ngành Khoa học, các khoa gồm:
• Nghiên cứu về nhận thức
• Công nghệ thông tin
• Sinh học
• Hóa học
• Địa khoa học
• Toán và ứng dụng
• Vật lý
• Trung tâm thông tin về Môi trường và Xã hội
Số lượng cựu sinh viên của ENS không quá đông nhưng họ đều những danh tài kiệt xuất đạt được nhiều thành tự trong lĩnh vực mà mình theo đuổi , cũng như làm rạng danh ENS trên bản đồ học thuật quốc tế. ENS là ngôi trường có tỉ lệ học giả đạt giải Nobel/tổng số cựu sinh viên cao nhất thế giới (13 giải, trong đó có 8 giải Vật lý), có số học giả được trao Huân chương Fields nhiều nhất thế giới (12). Ngoài ra quá nửa số Huân chương vàng CNRS – giải thưởng khoa học danh giá nhất Pháp – được trao cho những nhà khoa học đã từng học tại trường. Một số gương mặt tiêu biểu có thể kể đến như: các triết gia Michel Foucault, Jean-Paul Satre, Simone Weil, Henri Bergson; nhà xã hội học Émile Durkheim; và nhà toán học Ngô Bảo Châu.
Theo các bảng xếp hạng các trường đại học trên thế giới thì ENS ở #23 (QS World 2018), #54 (THE 2018), #72 (Shanghai Ranking 2017). Ở Pháp tuy trường thường được xem là #1 trên cả nước từ cuối thế kỷ 19 nhưng trên phạm vi thế giới thì tầm vóc của trường thường không được phản ánh đúng trên các bảng xếp hạng sử dụng những bộ tiêu chuẩn nhất định. Đó là vì hệ thống ENS của Pháp không tương đồng với các mô hình trường đại học phổ biến ở các nước trên thế giới, quy mô của trường nhỏ hơn.
The Tree Academy
tổng hợp và dịch từ Wikipedia
